Confederation of Open Access Repositories (COAR), dünyanın her yerinden 130'dan fazla üye kurum ve ortağı olan uluslararası bir dernektir. Açık erişim topluluklarında kapasite geliştirmek, ilgili politika, altyapı ve uygulamaları uyumlu hale getirmek ve bu topluluklar için global bir ses olarak hareket etmek amacıyla kurumsal arşivleri bir araya getiren bir organizasyondur. OpenAIRE ortaklarından olan Confederation of Open Access Repositories (COAR), Eylül 2009’da kurulmuştur.
COAR; katma değer yaratan hizmetler sunabilen, böylelikle geleneksel sistemi dönüştürerek daha araştırma merkezli hale getiren, inovasyonu destekleyen ve akademik topluluk tarafından kolektif olarak yönetilen özelliklere sahip yeni nesil açık arşivleri, bilimsel iletişimde dağınık ve küresel bir ağ alt yapısının temeli olarak konumlandırmaktadır.
COAR, bilimsel içerikleri ve araştırma verilerini paylaşan, yöneten ve depolayan kurumları bir araya getirir.
Vizyonu: COAR, bilimsel bilgilere ve araştırmalara küresel ölçekte açık erişim sağlayarak, araştırma ve bilimin daha hızlı, etkili ve eşit bir şekilde yayılmasını sağlamayı hedefler. Bu, araştırmaların yalnızca sınırlı gruplar için değil, tüm dünya için erişilebilir olmasını sağlar.
Misyonu: COAR, akademik arşivlerin gelişimini destekleyerek, dünya çapında bir araştırma ekosistemi yaratmayı amaçlamaktadır. Bu misyon doğrultusunda COAR, arşiv yöneticilerini bir araya getirir, politikaları geliştirir, açık erişim ile ilgili küresel stratejiler oluşturur ve bu alanda iş birliği yapmayı teşvik eder.
COAR'ın Temel Hedefleri
COAR, açık erişim hareketinin küresel bir savunucusu olarak, bilimsel içeriklerin ve araştırma verilerinin serbestçe erişilebilir ve paylaşılabilir olmasını sağlamayı hedefler.
COAR’ın Gelecek Vizyonu: COAR’ın gelecekteki hedeflerinden biri, tüm bilimsel verilerin küresel olarak açık erişimle sağlanabilmesidir. Ayrıca, açık erişim için sürdürülebilir modellerin oluşturulmasına, araştırma verilerinin depolanmasının ve paylaşılmasının daha verimli hale getirilmesine yönelik çalışmalara devam etmeyi planlamaktadır.
COAR'ın Yapısı ve Organizasyonu:
COAR, üye organizasyonlardan oluşan bir federasyondur. Bu organizasyonlar, araştırma kurumları, üniversiteler, kütüphaneler, hükümet destekli fonlayıcılar ve açık erişim (open access) ile ilgili diğer paydaşları içerir. COAR, dünya çapında 130'dan fazla üyeye sahip olup, bu üyeler farklı ülkelerden ve bölgesel açık erişim ağlarından oluşmaktadır.
COAR’ın merkezi, Almanya'nın Bonn şehrinde bulunmaktadır. Ancak, küresel düzeyde birçok faaliyet gerçekleştirdiği için, dünya çapında etkinlikleri ve proje işbirlikleri de mevcuttur.
COAR'ın Ana Faaliyet Alanları
Açık Erişim Politikalarının Uyumlaştırılması: COAR, açık erişim politikalarının uyumlaştırılması ve standartların belirlenmesi konusunda çalışmalar yapar. Açık erişimle ilgili politikaların, özellikle akademik araştırmalar ve veriler için nasıl şekilleneceğine dair rehberlik sağlar.
Akademik Arşivlerin Altyapılarının Desteklenmesi: COAR, akademik arşivleri ve bunların teknik altyapılarının geliştirilmesi için çeşitli projeler yürütür. Arşivlerin birbirleriyle uyumlu çalışması, verilerin düzgün şekilde paylaşılması ve yönetilmesi için gerekli olan teknik çözümler üzerinde çalışır.
Açık Erişim Veritabanları ve İnisiyatifleri: COAR, araştırma verileri için küresel düzeyde açık erişim sağlayan veritabanlarını destekler. Örneğin, COAR, OpenAIRE, Zenodo, Dryad ve diğer benzer platformlarla iş birliği yaparak verilerin serbestçe erişilebilmesini teşvik eder.
Eğitim ve Bilinçlendirme Faaliyetleri: COAR, açık erişim konusunda çeşitli eğitim materyalleri ve atölye çalışmaları düzenler. Bu eğitimler, üniversiteler, kütüphaneler ve araştırma kurumlarındaki profesyonellere açık erişim konusunda bilgi sağlar. Ayrıca, araştırmacıları ve akademik topluluğu açık erişimle ilgili en iyi uygulamalar hakkında bilgilendirir, raporlar üretir.
Araştırma ve Yayıncılık Konularında İş Birliği: COAR, akademik yayıncılık ve araştırma verileri paylaşımı konusunda iş birliğini teşvik eder. Yayınevleri, hükümetler ve diğer paydaşlarla birlikte, bilimsel verilerin serbestçe paylaşılmasını sağlamak için politikalar geliştirir.
COAR'ın Küresel Etkisi:
COAR, açık erişimin yaygınlaştırılması ve akademik arşivlerin dünya çapında etkin bir şekilde kullanılmasını teşvik eder. Bununla birlikte, COAR, açık erişim konusunda önemli bir küresel etki yaratmış, hem politika hem de uygulama düzeyinde önemli katkılar sağlamıştır.
Özellikle, OpenAIRE, Zenodo ve Dryad gibi açık erişim platformlarıyla iş birliği yaparak, açık erişim verilerini barındıran ve paylaşan arşivlerin büyümesine yardımcı olmuştur. COAR, aynı zamanda Berlin Deklarasyonu gibi açık erişimle ilgili önemli uluslararası inisiyatiflerin de destekçisidir.
COAR ve Avrupa'daki Rolü:
COAR, Avrupa'da açık erişim alanında güçlü bir etkendir. Avrupa Birliği'nin açık erişim politikalarına da katkı sağlamaktadır. Örneğin, Avrupa Komisyonu tarafından desteklenen OpenAIRE gibi projelerde yer alarak, Avrupa'da açık erişimin yaygınlaştırılması için çeşitli stratejiler geliştirmiştir.
