İYTE Kütüphanesi E-Bülten Şubat 2011: Bir Kitap - Bir Film Önerisi

UÇURTMA AVCISI Yazarı: Khaled Hosseini (Halit Hüseyni) Çevirmen: Püren Özgören Tür: Roman Yayınevi: Everest Yayınları Yayın Yeri: İstanbul Yayın Yılı: 2008 (3. Basım) Sayfa Sayısı: 440 ISBN No: 9789752895171

Konusu: “Uluslararası çok satar listesine girmiş ve 8 milyonu aşkın kişi tarafından okunmuş olan Uçurtma Avcısı, hem 2006 hem de 2007'de Penguin/Orange Readers's Group Ödülü'nü kazandı.

Emir ve Hasan, Kabil'de monarşinin son yıllarında birlikte büyüyen iki çocuk... Aynı evde büyüyüp, aynı sütanneyi paylaşmalarına rağmen Emir'le Hasan'ın dünyaları arasında uçurumlar vardır: Emir, ünlü ve zengin bir işadamının, Hasan ise onun hizmetkârının oğludur. Üstelik Hasan, orada pek sevilmeyen bir etnik azınlığa, Hazaralara mensuptur. Çocukların birbirleriyle kesişen yaşamları ve kaderleri, çevrelerindeki dünyanın trajedisini yansıtır.

Sovyet işgali sırasında Emir ve babası ülkeyi terk edip California'ya giderler. Emir böylece geçmişinden kaçtığını düşünür. Her şeye rağmen arkasında bıraktığı Hasan'ın hatırasından kopamaz.

Uçurtma Avcısı arkadaşlık, ihanet ve sadakatin bedeline ilişkin bir roman. Babalar ve oğullar, babaların oğullarına etkileri, sevgileri, fedakârlıkları ve yalanları... Daha önce hiçbir romanda anlatılmamış bir tarihin perde arkasını yansıtan Uçurtma Avcısı, zengin bir kültüre ve güzelliğe sahip toprakların yok edilişini aşama aşama gözler önüne seriyor.

Uçurtma Avcısı'nda anlatılan olağanüstü bir dostluk. Bir insanın diğerini ne kadar sevebileceğinin su gibi akıp giden öyküsü...”

Afganistan’da krallığın çöküşü, Sovyet işgali, göçler ve Taliban yönetimi gibi çok karmaşık bir ortamda kurgulanmış olan hikayede; Emir ve Hasan isimli iki çocuğun hayat hikayesi Emir’in ağzından anlatılıyor. Olaylar, Afganistan’da başlıyor ve Amerika’da sonlanıyor.

Zengin ve otoriter bir babanın oğlu olan Emir annesiz büyümenin eksikliğini babasıyla da giderememiş ve hayatı boyunca babasının takdirini kazanmayı istemiştir. Emir yazılarıyla kendini ifade etmenin yollarını aramakta, okuma yazma bilmeyen Hasan’a kendi yazdığı öyküleri okumakta, birlikte oynadıkları oyunlarla yaşamını renkli bir hale getirmeye çalışmaktadır. Alt tabakaya mensup, sürekli dışlanan Hasan; Emir’in koruyucusu ve sadakatli dostu olmuştur her zaman. Emir bunun farkında olmasına rağmen, gerek babasının baskıları gerekse de Hasan’ın uçurtma yarışlarındaki başarıları kendisini daha da ezik hissettirdiğinden, Hasan’ı içten içe kıskanır. Kendisini en iyi anlayanın Hasan olduğu bilinciyle, kendi içinde bu durumun muhasebesini yapmaktan da kaçamaz.

Ruslar Afganistan’a saldırmadan önce sürekli düzenlenen uçurtma şenliklerinde; Afganistan çocukları uçurtma uçurup, onları savaştırmaktadır. Bir uçurtma yarışı sırasında; Hasan Emir’in de yardımıyla yarışmayı kazanır ve babasının takdirini kazanır. Ancak bu yarışmada Hasan’ın başına gelen son derece travmatik bir olay; Hasan’ı kurtarabilecek olmasına rağmen korkaklığından dolayı hiçbir şey yapmayan Emir’in vicdan azabı duyarak sürekli acı çekmesine yol açar.

Sovyet işgali ile beraber Afganistan yaşanamayacak bir yer haline gelince Emir babasıyla birlikte Amerika’ya giderek göçmen hayatı sürdürmeye başlar. Zor koşullar altında yaşamını sürdürürken; bir Afgan kızına aşık olur ve evlenirler. Yazarlık yapmaya başlayan Emir, kendine telkin ettiği “iyi yaşamını” sürdürürken, gelen bir telefon ile Afganistan’a gitmek zorunda kalır. Çocukluk arkadaşı Hasan ve karısı Taliban tarafından öldürülmüş, oğulları Sohrap yetim kalmıştır. Emir; Hasan’a olan vefa borcunu ödemek üzere harekete geçerek, Sohrap’ı bulmak ve kölelik yaşamından kurtarmak için Afganistan’a geri döner. Yıllar sonra onun Afganistanı bambaşkadır şimdi… İlerleyen bölümlerde Emir hayatının en önemli gerçeğini öğrenecektir. Bu yolculuk ona kapısı aralanmamış ve ışığı bekleyen sırları, insanların bilinmezlerini, babasını ve daha pek çok şeyi gösterecektir.

Sade ve dokunaklı bir dille kurgulanan, üzerinde hassasiyetle düşünülmesi gereken trajik olaylarıyla fazlasıyla sarsıcı ve etkileyici olan bu kitap; çocukluklarımız, kırıklıklar, hayatın gerçekleri, pişmanlıklar, yoksulluklar, toplumsal ve kültürel farklılıkların yarattığı bölünmeler, geleneksel baskıların insanlar üzerindeki etkileri vb. konularda okuyucuyu farklı açılardan düşünmeye zorlayarak, sorgulamalar yaptırıyor. Geri planda, Afganistan’daki baskıcı rejimin, yaşanan gerilimin, insanlar üzerindeki olumsuz yanları, kültürel çekişmelerin insanlar üzerindeki yarattığı
etkilenimler yer alıyor.

Küçük bir çocuğun ve yetişkin bir insanın gözünden hazin bir dostluk serüveni içindeki akışta bir Afganistan hikayesi bulacaksınız...

Uçurtma Avcısı’nın Marc Forster yönetmenliğinde 2007 yılında bir film uyarlaması da yapılmıştır.

YAZARI HAKKINDA:

SOYSUZLAR ÇETESİ Yönetmen: Quentin Tarantino Yapımcı: Quentin Tarantino, Lawrence Bender, Harvey Weinstein, Bob Weinstein Senarist: Quentin Tarantino Oyuncular: Brad Pitt, Diane Kruger, Mélanie Laurent, Christoph Waltz Orijinal Adı: Inglourious Basterds Yapım Ülkesi: ABD Orijinal Dili: İngilizce /Almanca / Fransızca / İtalyanca Filmin Türü: Aksiyon / Dram / Macera / Savaş Yapım Yılı: 2009 Filmin Süresi: 148 dk.

Konusu: Film Alman işgali altındaki Fransa’nın bir köyünde başlar. Ailesinin, Nazi Albay Hans Landa’nın (Christoph Waltz) tarafından katledilmesine tanıklık eden Yahudi Shosanna Dreyfus (Melanie Laurent), katliamdan kıl payı kurtularak Paris’e kaçar. Pariste farklı bir isim altında sinema salonu sahibi ve işletmecisi olmuştur.

Aynı zamanda Avrupa’nın başka bir köşesinde Teğmen Aldo Raine (Brad Pitt), Yahudi askerler tarafından kurulan bir grubu düşmana karşı misilleme yapma amacıyla organize etmektedir. Naziler tarafından “Piçler” olarak adlandırılan bu grup Nazi Almanyası’nın önde gelenlerine zarar verme misyonunu üstlenmiştir. Raine’ın grubu, bu amaçla, Alman sinema oyuncusu ve gizli ajan Bridget Von Hammersmark (Diane Kruger) ile işbirliği yapar.

Shasoanna’nın kendi intikamını alma planlarını yaptığı sinema salonunun çatısı altında, Alman Nazi üst yönetim kadrosunun (bunlar içinde Führer’de bulunmaktadır) katıldığı bir Alman savaş filminin galasında hepsinin kaderleri kesişecektir. Bu sinema salonunda kader tarihi ağlarını örmeye başlayacak ve kesişen roller tekrar bir ayrıma varacaktır.

İkinci Dünya Savaşı’nın karanlık ve kanlı günlerinde geçen “Soysuzlar Çetesi”, Tarantino’nun part filmlerinden bir tanesi. Yahudi kıyımına karşı direnen bir grup soysuzun gerçekleştirdiği misillemeler ve bunun yansımalarını kovboy filmi, masal tadında sunuyor Tarantino ve tarihi yeniden şekillendiriyor.

Olayların bölüm bölüm anlatılması ve oyuncuların başarılarıyla dikkat çeken film, uzun diyaloglar, göndermeler ve şiddet öğeleriyle tam anlamıyla Tarantino tarzı. Absürd öğeler içeren bu dönem filmi diğer Nazi-Yahudi ilişkili filmlerden tamamen farklı.

Birçok yaratıcı sahne ve eğlenceli bölümün yer aldığı filmde, dikkat çekici ayrıntılar yer almakta; İngiliz ve Almanların üç işaretini yapmalarındaki farklılık gibi…

Tarantino filmlerindeki en belirgin özelliği bir röportajında şöyle anlatıyor:

“En belirgin öğelerden biri filmlerimde vermeye çalıştığım mizah duygusudur. Ben insanların komik olmayan bazı şeylere gülmelerini sağlamaya çalışıyorum. Filmlerimi yazarken kahkahalar duyarım. Bunları komedi olarak yazıyorum demiyorum ama kahkahalar ortada oluyor. Filmi yaparken de kahkahaları hayalimde canlandırırım, aynı şey kurgu sürecinde de geçerli. Kurgu sırasında kahkahaların nerede olacağını biliyor olurum. Seyircilerle birlikte ilk kez filmi seyrettiğinizde her şeyi tamamlayan bir yön var. Bu bir tarif gibi ve kekin kabarması için son bir malzemeye daha ihtiyacı oluyor. Benim açımdan, seyirciyle birlikte izleyene kadar tamamlanmış sayılmaz. Ancak o zaman filmin bittiğini hissediyorum. Ancak bu delilik yönteminin bir parçası da, normalde gülmeyeceğiniz şeylere gülmenizi sağlamaktır. ‘Ne diye gülüyorum?’ diye sorabilirsiniz kendinize. Yine de gülersiniz, çok yazık.”

ÖDÜLLER: