Bilgiye Erişim ve Araştırma Yöntemleri Dersi Haftalık Ders Konuları
Dersin Amacı:
Bu derste basılı ve elektronik ortamda bulunan bilgi kaynaklarını tanıma, araştırma ve bu kaynaklara erişim üzerinde durulmaktadır. Bilimsel araştırma süreci, temel araştırma yöntemleri ve akademik yazım teknikleri incelenmektedir. Bu çerçevede konu seçimi, literatür araştırması, kaynakların değerlendirilmesi, kaynak gösterme ve araştırmanın yazılması konuları ele alınacaktır.
Dersin Hedefleri:
1) Bilimsel araştırma süreci ve yöntemleri hakkında bilgi vermek.
2) Basılı ve elektronik ortamda bulunan belirli bir konudaki (hukuk, tıp, mühendislik, vb.) bilgi kaynaklarını tanıma, etkin biçimde erişme ve kullanma.
3) Öğrencilerin geleneksel ve e- kütüphane sisteminin kullanımını geliştirme.
4) Pratik uygulamalar ile belirli bir konuda (hukuk, tıp, mühendislik, vb.) literatürü tüketme yetkinliğini kazandırma.
5) Bilimsel yazım tekniğini geliştirmek ve bilimsel etik konusunda farkındalık oluşturmak.
|
Haftalık ders konuları |
||
|
Hafta |
Ders |
Ders içeriği |
|
1. Hafta |
Ders hakkında temel bilgiler |
Dersin içeriği, amaç ve çıktıları, işlenişi Bilgiye erişim ve araştırma yöntemlerinin önemi |
|
2. Hafta |
Bilgi, bilgi kaynakları ve bilgi merkezleri |
Bilginin tanımı ve türleri Bilgi kaynağı ve türleri Bilgi kaynaklarının bulunduğu merkezler |
|
3. Hafta |
Bilgiye erişim stratejileri |
Bilgi arama için etkin bir strateji geliştirilmesi Anahtar kelime oluşturma Boolean İşleçleri Araştırmanın formüle edilmesi |
|
4. hafta |
Belirli bir alanda (hukuk, tıp, mühendislik, vb.) Türkçe içerikli/Türkiye’deki bilgi kaynakları |
Referans / Danışma kaynakları E-dergi veri tabanları E-kitap veri tabanları Konusal veri tabanları Tez veri tabanları Online kataloglar Ulusal toplu katalog Açık erişimli e-kaynaklar |
|
5. Hafta
|
Belirli bir alanda (hukuk, tıp, mühendislik, vb.) Türkçe içerikli/Türkiye’deki bilgi kaynakları ilgili pratik çalışmalar |
Referans / Danışma kaynakları E-dergi veri tabanları E-kitap veri tabanları Konusal veri tabanları Tez veri tabanları Online kataloglar Ulusal toplu katalog Açık erişimli e-kaynaklar |
|
6. Hafta
|
Belirli bir alanda (hukuk, tıp, mühendislik, vb.) uluslararası bilgi kaynakları |
Referans / Danışma kaynakları E-dergi veri tabanları E-kitap veri tabanları Konusal veri tabanları Tez veri tabanları Online kataloglar Ulusal toplu katalog Açık erişimli e-kaynaklar |
|
7. Hafta |
Belirli bir alanda (hukuk, tıp, mühendislik, vb.) uluslararası bilgi kaynakları ile ilgili pratik çalışmalar |
Referans / Danışma kaynakları E-dergi veri tabanları E-kitap veri tabanları Konusal veri tabanları Tez veri tabanları Online kataloglar Keşif araçları Uluslararası toplu kataloglar Açık erişimli e-kaynaklar |
|
8. Hafta |
Proje (Vize yerine) |
|
|
9. Hafta |
Web ortamındaki kaynakların değerlendirilmesi |
Internet Akademik internet kaynakları Web kaynaklarının değerlendirilmesi |
|
10. Hafta |
Bilimsel yazının aşamaları ve bölümleri |
Konu seçimi, geçici plan hazırlama, kaynakların okunup değerlendirilmesi, eleştirel okuma, yazma Başlık, öz, içindekiler, kısaltmalar, giriş, metin, sonuç, kaynakça |
|
11. Hafta |
Alıntı yapma ve kaynakça hazırlama |
Metin aktarmaları, doğrudan ve dolaylı aktarma, dipnotlarda kullanılan kısaltmalar ve kaynakça hazırlama |
|
12. Hafta |
Bilimsel etik, intihal Bilimsel yazımda kullanılan programlar
|
Bilimsel etik ve intihal Bilimsel yazıda kullanılan yazım programları Alıntı yapma ve kaynakça oluşturma yazılımları |
|
13. Hafta |
Pratik çalışma
|
Hataları gözlemleyerek yazmayı öğrenme, Genel değerlendirme |
|
14. Hafta |
Final Sınavı |
|
|
Ders işleme yöntemi: |
Öğrenci başarısının değerlendirilmesi |
|
Konu anlatımı |
Derse katılım : %10 |
|
Davetli konuşmacılar |
Quiz 1 : % 7 |
|
Pratik çalışmalar |
Quiz 2 : % 8 |
|
|
Proje : %35 |
|
Ders Kredisi: 2 |
Final : %40 |
Temel ve yardımcı kaynaklar
AKKOYUNLU, B., (2008). Bilgi okuryazarlığı ve yaşam boyu bilgi okuryazarlığı öğrenme. 8th International Educational Technology Conference (IETC2008), 6-9 Mayıs 2008. Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
BAL, H. (2012). Bilimsel araştırma yöntem ve teknikleri. Isparta, Süleyman Demirel Üniversitesi.
COPUS, J. (2009). Brilliant writing tips for students. Hampshire, Palgrave Macmillan.
DAN, K. (2014). How the language really works: the fundamentals of critical reading and effective writing. [Erişim adresi: http://www.criticalreading.com/].
DAY, R.A. (1996). Bilimsel bir makale nasıl yazılır ve yayımlanır?. Çeviren G. AŞKAR ALTAY. Ankara: TÜBİTAK. [Erişim adresi: http://www.wadsworth.com/cgi-wadsworth/course_products_ wp.pl?fid=M2& discipline_number=25&product_isbn_issn=0534574742].
GAUNT, J., MORGAN, N., SOMERS, R., SOPER, R., SWAIN, E. (2009). Handbook for information literacy teaching (HILT). Cardiff University, University Library Service. [Erişim adresi: http://www.cardiff.ac.uk/insrv/educationandtraining/infolit/hilt/HILT%202011%20-%20FINAL.pdf].
GODFREY, J. (2010). Reading and making notes. Basingstoke, Palgrave Macmillan.
GODWIN, J. (2009). Planning your essay. Basingstoke, Palgrave Macmillan.
GÖZLER, K. (2013). Örnekleriyle usulsüz alıntı sorunu. Bursa.
Indiana University, Plagiarism : what It is and how to recognize and avoid It.
[Erişim Adresi:http://www.indiana.edu/~wts/pamphlets/plagiarism.shtml. Erişim Tarihi: 2014].
KARASAR, N. (1994). Bilimsel araştırma yöntemi : kavramlar, ilkeler, teknikler. 7. bs., Ankara: 3A Araştırma Eğitim, Danışmanlık Ltd. Şti.
YONGALIK, A., KARAYALÇIN, Y. (2008). Hukukda öğretim ‐ kaynaklar ‐ metod problem çözme. Ankara, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü.
KARPUZ, B. (2009). Araştırma yöntem ve stratejileri. Editör S. ÇELİK. İstanbul, Hiperlink Yayınları.
KURBANOĞLU, S. (2004). Kaynak gösterme el kitabı. Ankara, ÜNAK.
POLAT, C., ODABAŞ, H. (2008). Bilgi toplumunda yaşam boyu öğrenmenin anahtarı : bilgi okuryazarlığı. Küreselleşme, Demokratikleşme ve Türkiye Uluslararası Sempozyumu Bildiri Kitabı, içinde Antalya (Turkey), 27-30 March 2008.
SEYİDOĞLU, H. (2009). Bilimsel araştırma ve yazma el kitabı. Geliştirilmiş 10. bs. İstanbul, Güzem Yayıncılık.
ŞENGEL, D. (2002). İstanbul Bilgi University guide to writing academic papers and dissertations. İstanbul, İstanbul Bilgi University. [Erişim adresi: http://library.bilgi.edu.tr/screens/ebooks. html].
UÇAK, N.Ö. BİRİNCİ, H.G. (2008). Bilimsel etik ve intihal. Türk Kütüphaneciliği, 22, (2), 187‐204.ss.
Örnek Ders Taslakları
1) Üniversitelerde Kütüphane Merkezli Bilgi Okuryazarlığı, Örnek Ders taslağı, Coşkun Polat [Erişim adresi: http://eprints.rclis.org/7479/1/TEZ-KOPYA.pdf].
2) Araştırma Yöntemleri ve Hukuk Bilgi Kaynaklarına Erişim, İstanbul Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Sami Çukadar ve Kerem Kahvecioğlu.
3) Hukukî Araştırma Yöntemleri Dersi, Yeditepe Üniversitesi, Erhan Adal.
4) Bilgi Kaynakları Dersi, Başkent Üniversitesi İletişim Fakültesi, Mustafa Sağsan.
Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, Yaşar Tonta. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü. [Erişim adresi: http://www.acikders.org.tr/ course/view.php?id=80].
